وب سایت رسمی دکتر علی غضنفری
محتوای سایت توسط منسوبین به استاد و تحت نظر ایشان به روز رسانی می گردد
حکومت اسلامی در نهج البلاغه (ویرایش دوم)
اين كتاب درسال امام علي عليه السلام با هدف بيان شيوه حكومت حضرت نوشته¬شده¬است. بخشهايي ازجمله فضائل علي عليه السلام، خلفاي ثلاثه در يك نگاه، صبري طاقت فرسا، پذيرش خلافت، حكومت، حقوق حاكم برمردم چون اطاعت و تبعيت، وظايف حاكم چون (اصلاح ارتباط با خداوند، هدفمند بودن زمامدار، پرهيز از دنيا گزيني، اجراي عدالت، پرهيز از ستم، تقوي معيار اعطاء مسئوليت، رعايت بيت المال، صلابت و استواري، پرهيزازجنگ، ايجاد وحدت، ترويج معنويات، توجه به توده مردم، پرهيز از موضع تهمت، ارتباط مستقيم با مردم، پذيرش نصيحت و نقد، پرهيز از استبداد، لزوم مشورت در امور، رفتار ملايم با ملت، پرهيز از نيرنگ به جاي سياست، پرهيز از كبر و نخوت، منع از چاپلوسي، پرهيز از تجسس، پرهيز از جعل قوانين خرافي، دستگيري خاص از مستمندان، مسلط نكردن خويشان بر امور، صداقت و راستگويي، برخورد قاطع با معضل رشوه خواري، انجام برنامه استسقاء، تضمين حقوق افراد، تلاش و فعاليت بسيار، تميز حق از باطل و بازخواست مديران) مي باشد. اين كتاب در سال 1379 توسط انتشارات طاوس بهشت به قطع وزيري در320 صفحه به چاپ رسيد. ويرايش دوم كتاب در سال 1385 با همين قطع در 344 صفحه توسط انتشارات نيلوفرانه به چاپ رسيده است.
مباحثی که در این کتاب می¬بینید.
مقدمه، فضائل على عليهالسلام، خلفاى ثلاثه در يك نگاه، صبرى طاقت فرسا، پذيرش خلافت، حكومت، حقوق حاكم برمردم، اطاعت و تبعيت، وظايف حاكم، اصلاح ارتباط با خداوند، هدفمند بودن زمامدار، پرهيز از دنياگزينى، اجراى عدالت، پرهيز از ستم، تقوىمعيار اعطاء مسئوليّت، رعايت بيتالمال، صلابت و استوارى، پرهيز از جنگ، ايجاد وحدت، ترويج معنويات، توجه به توده مردم، پرهيز از موضع تهمت، ارتباط مستقيم با مردم، پذيرش نصيحت و نقد.
پرهيز از استبداد، لزوم مشورت در امور، رفتار ملايم با ملّت، پرهيز از نيرنگ بجاى سياست، پرهيز از كبر و نخوت، منع از چاپلوسى، پرهيز از تجسس، پرهيز از جعل قوانين خرافى، دستگيرى خاص از مستمندان، مسلّط نكردن خويشان بر امور، صداقت و راستگويى، برخورد قاطع با معضل رشوهخوارى، انجام برنامه استسقاء، تضمين حقوق افراد، تلاش و فعاليت بسيار، تميز حقّ از باطل، بازخواست مديران، خاتمه، منابع و مآخذ.
مقدمه کتاب حکومت اسلامی در نهج البلاغه
حضرت على ابن ابيطالب عليه افضل صلوات المصلّين در مدّتى اندك علوم و معارف را از رسول خدا صلىاللهعليهوآله فراگرفت و به علم آسمانها بيش از زمين آگاهى يافت. ولى ادب و تواضع در مقابل استاد بزرگش به وى اجازه نداد تا در زمان حيات او لب به سخن بگشايد. آنگاه كه برترين مصيبت را مطابق فرمايشش برخويشتن وارد ديد و كس را در كره خاكى برتر از خود نيافت، در گستره عرفان و شناخت، عقل و خرد، اخلاق و سياست، ابواب مختلف فقه و همه امور اجتماعى لب به سخن گشود و همه سخنوران را متحيّر نمود.
آنان كه ساعتها موضوع خود را در لابلاى صدها كتاب كتابخانهها مىجويند، مىنگارند، تقرير مىكنند تا بىلكنت سخنى را بر زبان رانند، از بيان موضوعاتى عميق، فصيح و بليغ، بدون تحقيق و به يكباره حضرت، ديوانهوار حيران و سرگردان، انگشت به دندان گرفته، با چشمانى مضطرب ناله سرمىدهند كه:
سخن على فوق سخن مخلوق و دون كلام خالق است
ورود حضرت در ميادين مختلف چون شناخت و درك عظمت لايتناهى خداوند با بيان خطبههايى چون خطبه «اشباح»، توجه به حيات جاودانى نامأنوس به اذهان بشر آن روز و وارد شدن در عرصه بيان عالىترين مدارج اخلاقى با جذّابترين روش و گوياترين نكات و نافذترين كلمات، در خطبه همام و تفسير سوره تكاثر، پرهيز از دنياطلبى و دنياگزينى در بالغ بر 30 خطبه بهطور مستقيم با ذكر تصويرى نمايان و واقعى از دنيا و تنبيه به سراى جاودان بهعنوان مقصد اصلى، و همچنين وارد شدن در ميدان جنگ و بيان مترقىترين تاكتيكهاى جنگى و رموز عملياتهاى شبانه و روزانه نظامى و تبليغات جنگى و نيز ورود در مسائل عبادى و بيان جاذبترين توصيفات ربّ جليل و خاضعترين شيوههاى عبادت و اهداء خاشعانهترين كلمات به درگاه حىّ در تعليماتش به «كميل بن زياد» و مناجات صبحگاهانش و...
و در نهايت ورود به عرصه سياست، ميدانى كه پهلوانان تنومند را به خاك مذلّت نشانده و چهرههاى درخشان را روسياه تاريخ نمودهاست و باقىماندن بر زندگى زاهدانه پيشينش، بلكه زاهدتر از گذشته در دوران حكومت و بيان مدرنترين و كارآمدترين قوانين، و به هم كوفتن تبعيض و فساد ادارى حاصل از حدود بيست سال حكومتهاى پيشين و ايجاد اصلاحاتى نوين مطابق قرآن و سنّت و...
اينها و چون اينها باعث شدهاست كه «على» نه مولاى شيعيان و اميرمؤمنان و آقاى مسلمانان بلكه مقتداى همه در بند شدگان، اسوه همه رنج كشيدگان و سرور همه آزادگان عالم باشد.
همين است كه او هرگز مختص به مكانى و يا زمانى محدود نبوده، او مىدرخشد تا جهان باقى است و انوار هدايتش در كنار قرآن و سنّت نبوى در هميشه تاريخ، مصباح رهروان خواهد بود.
بىترديد آنانكه مىخواهند على را بشناسند، بايد به سخنان او و نيز ياران واقعى وى چون عمارياسر، مالك اشتر، ابوهيثم، ابن عباس، ابن تيهان، عمر بن حمق، خزيمة بن ثابت و... چشم بدوزند. آنان كه هركدام صفحات زرّينى از تاريخ را به نام خود ثبت نمودهاند، نه آنان كه... .
به راستى «نهجالبلاغه» كه تنها گوشهاى از بيانات ارزشمند آن حكيم فرزانه، و آن عارف كامل و متخلّق به اخلاق اللّه و زاهد وارسته و مجاهد فى سبيل اللّه و زمامدار عدل مىباشد، از ما شيعيان مهجور است.
در اين نوشتار موجز، برآنيم كه با يكى از زواياى نهجالبلاغه يعنى نمائى از «حكومت اسلامى در نهجالبلاغه» با بيان شيوه زمامدارى حضرت و اوامر و نواهى او به كارگزاران اعم از استانداران، فرمانداران، عاملان جمعآورى زكات و خراج و... همچنين برنامه ايدهآلى كه او براى زمامدار صالح ارائه مىدهند آشنا شويم. اميد كه با يارى خداى متعال و عنايت امام عصر ارواحنالهالفداء، اين گفتار بتواند گوشهاى از عظمت و شكوه شيوه حكومت حضرت امير عليهالسلام و نمودارى از «حكومت اسلامى» مورد نظرش را در دسترس همگان قرار دهد و ما را به دقّتى مضاعف در آنچه از او به ما رسيدهاست و سپس حركتى در مسير او رهنمون سازد، انشاءاللّه تعالى.
اين مجموعه كه نمايى از حكومت اسلامى در نگاه حضرت امير عليهالسلام است به همه رهروان راه آن حضرت و شيفتگان طريق او اهداء مىنمايم، اميد كه خداى عزّوجلّ، خلايق را منت نهد و به زودى تحقق چنين حكومتى را در عصر ظهور منجى عالم بشريت، آخرين خليفه رسولخدا صلىاللهعليهوآله مقدّر فرمايد.
;
دریافت کتاب
